Mensen spontaan en ongeposeerd op de foto zetten is een kunst op zich. Je kunt nog zo goed de instellingen van je camera snappen, mooie lichtval herkennen en bewerken als een pro, als je je modellen niet op hun gemak kunt stellen, wordt het lastig goede foto’s te maken. Mensen ontspannen en ongeposeerd op de foto zetten vond ik altijd ontzettend lastig. Tot ik tijdens het Sunfield Academy Program een workshop Moment Design volgde bij Heleen Klop Fotografen. Ik interviewde Heleen via Skype om jou op weg te helpen naar het natuurlijk en ongeposeerd fotograferen van je modellen.
Wat is Moment Design?
Heleen omschrijft Moment Design als “een techniek om mensen natuurlijk en ongeposeerd op de foto te zetten”. Hierbij gaat het er niet om het ‘perfecte (geposeerde) plaatje’ vast te leggen. Heleen haalt door vragen te stellen en activiteiten te bedenken de natuurlijke emoties in mensen naar boven. Je zult haar niet dingen horen zeggen als “lach eens naar het vogeltje”, want door de juiste sfeer te creëren komt die lach vanzelf.
Even een stukje geschiedenis…
Moment Design werd geïntroduceerd door Jesh de Rox. Later veranderde de methode van naam van Beloved in Moment Design. De vier fasen van de methode bleven ondanks de naamsverandering gelijk. Om verwarring te voorkomen houdt Heleen Moment Design als naam voor de methode aan, en dat zal ik in deze blog ook doen.
Heleen maakte in 2012 kennis met Moment Design, volgde diverse opleidingen en is sinds begin 2015 zelf gecertificeerd als Teacher. Vandaag de dag past Heleen Moment Design nog steeds toe als fotograaf en geeft ze workshops om andere mensen expert te maken in het creëren van een sfeer en moment waarin hun modellen zich vrij en geliefd voelen.
Moment Design fase 1: wie ben ik als fotograaf?
Wie jij bent en hoe jij je gedraagt en mensen benadert is belangrijk, volgens Heleen. “Geef zes fotografen dezelfde camera, dezelfde modellen en dezelfde locatie en lichtomstandigheden en je krijgt zes totaal verschillende foto’s”. Elke foto zal anders zijn, omdat iedereen een eigen, andere voorstelling van de wereld heeft. Iedereen kijkt door zijn eigen bril, die gevormd wordt zijn eigen bagage uit zijn jeugd en belevenissen, die hij meeneemt naar de fotoshoot.
Het is voor het werken met Moment Design belangrijk dat je goed weet wie jij bent. Waar word jij blij van? Wat raakt jou diep van binnen? Hoe ga jij het liefst met mensen om? Deze factoren leiden samen tot jouw eigen stijl, waarin jouw persoonlijkheid terugkomt.
Daarnaast is het belangrijk je bewust te zijn van hoe jij overkomt op je modellen. “Er zijn 100 manieren waarop je iemand een vraag kunt stellen”, legt Heleen me uit, gevolgd door een tiental voorbeelden waarbij ze afwisselt in volume, snelheid en gezichtsuitdrukking tijdens het spreken. Elk van de manieren waarop je iets kunt vragen kan een andere reactie en emotie op bij je modellen opleveren.
Moment Design fase 2: hoe benader ik mijn model(len)?
Je wilt jezelf dus goed leren kennen voor de fotoshoot, maar daarmee ben je er nog niet. Je wilt ook weten wie je model(len) zijn. Waar worden zij blij van? Wat raakt hun diep van binnen?
Heleen stelt mensen voorafgaand aan de fotoshoot daarom vaak al wat vragen. Een voorbeeld: “noem drie dingen over iedereen die aan de fotoshoot meedoet, die ik aan de buitenkant niet kan zien”. Zo heb je al een beetje een beeld van wie je modellen zijn, en ook direct een gespreksonderwerp om ze mee op hun gemak te stellen als je ze op locatie ontmoet.
Haal bij de ontmoeting niet direct je camera uit je tas. Neem eerst de tijd om je modellen te leren kennen en verwacht niet dat zij zich gelijk zo op hun gemak voelen. Kom voordat je foto’s gaat maken zoveel mogelijk over ze te weten. Vraag ze bijvoorbeeld naar hun band, herinneringen aan hun eerste ontmoeting, waarom ze voor deze locatie gekozen hebben of wat ze zo leuk aan elkaar vinden. Maak het geen overhoring, maar een gezellig gesprek. Volgens Heleen is het te vergelijken met je eerste date met iemand.
Moment Design fase 3: hoe pak ik de shoot zelf aan?
In fase 3 haal je je camera uit je tas. Geef mensen de tijd om aan je camera te wennen. Maak bijvoorbeeld eerst wat foto’s op afstand, voordat je close-ups van hun gezichten gaat maken. Leef je zo goed mogelijk in in je model(len). “Veel mensen associëren op de foto gaan met de ongemakkelijke schoolfoto’s van vroeger, met een fotograaf die “poep” zegt, waar je dan geforceerd om mag lachen. Ik kwam altijd thuis met een stom gevoel en foto’s waarop mijn pony altijd scheef zat”, zegt Heleen. Breek het ijs met leuke vragen en opdrachten en vertel je modellen dat niets moet, maar alles mag. Vraag je modellen bijvoorbeeld om elkaar op vijf verschillende manieren te knuffelen of laat ze in gesprek gaan over hoe ze de toekomst vijf jaar van nu voor zich zien. Leg de nadruk niet op het maken van de foto’s, maar op het samen maken van fijne herinneringen.
Wacht even… ik poseer dus niemand?
Je forceert inderdaad niemand in bepaalde poses. Je kunt wel een idee hebben wie je met wie in welke combinaties op de foto gaat zetten. Heleen heeft voor familieshoots duidelijk een paar ‘vaste groepjes’ in haar hoofd: hele familie bij elkaar, alleen de kleinkinderen, alle kinderen, alle kinderen met aangetrouwde partners, etc. Ze maakt deze ‘verplichte’ plaatjes, waarna ze iedereen los laat gaan met spelletjes en wedstrijdjes om ook de spontane momenten te kunnen fotograferen.
Ook de locatie laat Heleen niet helemaal aan het toeval over. Ze zoekt de plekken met mooi licht en mooie achtergrond uit en geeft haar modellen instructies over waar ongeveer te staan op lopen. Daarna creëert ze een spontaan moment door de modellen een opdracht te geven. Wil je bijvoorbeeld een foto maken van je modellen met hun voorhoofden dicht bij elkaar? Dan geef je ze die instructie, bijvoorbeeld gevolgd door ‘na een minuut mogen jullie elkaar een knuffel geven’. Dan zie je in hun blik dat ze zich daarop verheugen, in plaats van een geforceerde lach op jouw commando.
Bij Moment Design gaat het er dus niet om alles maar zijn gangetje te laten gaan, maar om een sfeer neer te zetten die, ook als je je modellen wel op een gekozen locatie in een bepaalde positie zet, spontane momenten oplevert.
Moment Design fase 4: hier komt alles samen
In fase 4 van Moment Design komt alles helemaal samen. Je modellen zijn jou en je camera vergeten en hebben een toptijd. In deze fase maak je de foto’s die je modellen later aan hun muur hangen en waar ze nog vele jaren naar kijken terwijl ze weer teruggetrokken worden in de emotie van het moment.
Heleen sluit de fotoshoot altijd af met een extra speciaal moment. Ze heeft de modellen bijvoorbeeld thuis al gevraagd een brief voor elkaar te schrijven, die ze dan aan het einde van de fotoshoot aan elkaar voorlezen. Soms vraagt ze haar modellen ook om een cadeautje voor elkaar mee te nemen. Voor shoots waarbij er geen brief of cadeautje is, vraagt ze haar modellen elkaar vijf kleine dingen te beloven die ze op korte of lange termijn voor elkaar gaan doen. “Dat kunnen grote dingen zijn, maar ook kleinere dingen zoals vieze sokken voortaan zelf in de wasmand doen”.
Leren werken met Moment Design?
In onze Masterclassbundel vind je een masterclass over Moment Design, storytelling en macrofotografie. Je kunt ook direct bij Heleen Klop Fotografen je (vervolg)workshop boeken, waarbij ook theorie en praktijk gecombineerd worden. In de webshop kun je Gespreksstofboekjes kopen met daarin leuke vragen om het ijs te breken tijdens je fotoshoot.
In onze opleiding Sunfield Academy Program: professioneel fotograaf worden, krijg je een live workshop en oefensessie met Heleen. Ook in onze fotografiecommunity bespreken we Moment Design.
Over Heleen Klop FotografenHeleen Klop Fotografen is een samenwerking tussen Heleen en haar man Wim. Waar Heleen het meest zichtbaar is op de website, social media, fotoshoots en workshops, is Wim second shooter op bruiloften en degene die zorgt dat alles achter de schermen op rolletjes loopt. En ik heb mij laten vertellen dat hij je tijdens workshop in de watten legt met allerlei lekkernijen.
