Als fotograaf krijg je te maken met fotograferen bij weinig licht. Fotograferen op een sombere winterdag of in een binnenlocatie brengt een extra uitdaging met zich mee. Scherpe foto’s van goede kwaliteit maken is in die situaties niet altijd makkelijk. We geven je zes tips waarmee je ook bij weinig licht goede foto’s kunt maken.
Tip 1: pas je belichtingsdriehoek aan
Je diafragma, sluitertijd en ISO-waarde vormen samen je belichtingsdriehoek. Als je foto te donker wordt, kun je één of meer van deze waarden aanpassen om de foto lichter te maken.
Je kunt je ISO-waarde verhogen zodat je sensor gevoeliger wordt voor het kleine beetje licht dat er is. Onthoud: hoe hoger de ISO-waarde, hoe meer ruis in je foto. Camera’s verschillen onderling in hoeveel ruis bij hogere ISO-waarden ontstaat, dus je zult zelf moeten experimenteren wat voor jou de maximale ISO-waarde is waarbij je foto’s nog van voldoende kwaliteit zijn.
Je kunt je belichting ook aanpassen door een groter diafragma (kleiner diafragmagetal) of langer sluitertijd in te stellen. Bepaal voor jezelf of dat nog een goede foto oplevert. Bij een groepsfoto wil je niet fotograferen op f/1.8 waardoor alleen diegene waar jij op focust scherp in beeld is. Let bij het experimenteren met de belichtingsdriehoek op dat je geen bewegingsonscherpte in je foto's krijgt als gevolg van een (te) lange sluitertijd.
Tip 2: gebruik een statief als je fotografeert bij weinig licht
Hoe langer je sluitertijd is, hoe langer de sensor licht opvangt en hoe lichter je foto wordt. Bij stilstaande onderwerpen, zoals een landschap of een gebouw, kun je werken met een langere sluitertijd om zo je ISO-waarde zo laag mogelijk te houden. Bij een lange sluitertijd zorgt beweging van jouw hand ervoor dat je camera beweegt en je dus onscherpe foto’s krijgt. Je kunt dan je camera op een statief zetten. Gebruik de zelfontspanner of een afstandsbediening om te voorkomen dat je foto onscherp wordt door de beweging die ontstaat als jij de ontspanknop indrukt. Vergeet niet je beeldstabilisatie (IS op je lens) uit te zetten als je foto’s maakt vanaf een statief.
Tip 3: gebruik een lichtsterke lens
Standaardlenzen, vaak de goedkopere lenzen op de markt, kunnen vaak geen diafragmagetal lager dan f/4 of f/5.6 aan. Duurdere, lichtsterke objectieven hebben een lager minimaal diafragmagetal. Zo zijn er (redelijk betaalbare) lenzen met een brandpuntsafstand van 50mm en een minimaal diafragma van f/1.8. Deze lenzen zijn dankzij hun kleine diafragmagetal beter geschikt voor fotograferen bij weinig licht.
Tip 4: kies voor RAW bij het fotograferen bij weinig licht
Zorg dat je camera je foto’s opslaat als RAW-bestanden. In je bewerkingssoftware kun je donkere delen van foto’s dan eventueel nog wat lichter maken. Hierbij ontstaat dan ninder ruis dan wanneer je hetzelfde zou doen bij een JPEG-foto. Je kunt in je nabewerking ook ruisreductie toepassen op je RAW-bestanden.
Tip 5: gebruik een flitser
Als je met bovenstaande tips nog licht tekort komt, kun je ervoor kiezen een flitser te gebruiken. Vaak schiet je met de ingebouwde flitser van je camera niet veel op en kun je beter kiezen voor een externe flitser die je aansluit op je camera. Je kunt deze externe flitsers verschillende richtingen op laten flitsen. Zo kun je ervoor kiezen om via het plafond of een witte muur te flitsen, zodat het licht zachter op je onderwerp valt.
Tip 6: voeg meerdere foto’s samen tot één goed belichte foto
Soms is het contrast tussen een donkere en lichte foto te groot. Denk aan een kamer met een groot raam waarbij buiten de zon schijnt. Wat je door het raam ziet is dan vele malen lichter dan de muur binnen. In zulke situaties kun je een High Dynamic Range (HDR) foto maken. Je maakt dan foto’s met verschillende belichtingen, die je samenvoegt. Je hebt dan zowel details in het uitzicht als in de muur binnen. Gebruik voor alle foto’s hetzelfde diafragma en zet je camera op een statief zodat de foto’s precies dezelfde indeling hebben. Je kunt deze foto’s via bewerkingssoftware samenvoegen tot een HDR foto.
Meer leren over fotograferen bij weinig licht?
In onze online cursus basisfotografie leren we je goed werken met de belichtingsdriehoek. Wie snapt hoe de belichting werkt, kan beter fotograferen bij weinig licht. Op zoek naar nog meer handige tips? Volg ons ook op Instagram!
