In dit bericht vertellen we je alles over filters voor je lens. Nee, we hebben het niet over Instagramfilters, maar over filters die je tijdens het fotograferen voor je lens bevestigt. Vierkante of ronde glaasjes die je voor je lens zet en die ervoor zorgen dat jij nog mooiere foto’s kunt maken. We delen de drie meest populaire typen filters met je.
(Circulair) Polarisatiefilter tegen vervelende reflectie
Polarisatiefilters verminderen reflectie in reflecterende oppervlakken. Denk aan een raam, een vijver of natte bladeren. Met dit filter voor je lens maak je op zonnige dagen foto’s met intensere kleuren, waardoor je bijvoorbeeld een donkerdere lucht, groener gras en gelere herfstbomen vastlegt.
Je kunt een circulair polarisatiefilter als een rond filter op je lens schroeven. Vervolgens kun je hem linksom of rechtsom draaien om de sterke van het ontspiegelende effect aan te passen. Op zijn sterkst filtert het filter veel reflectie weg, maar neemt de hoeveelheid licht die je camera komt ook af. Het kan dus wel zijn dat je je instellingen volgens de belichtingsdriehoek wat aan moet passen.
Grijsfilter om licht tegen te houden
Fotograferen met een lange sluitertijd geeft vaak een sprookjesachtig resultaat. Denk aan watervallen waarvan het stromende water op een sluier lijkt, en wolkenluchten waarvan de wolken zachte strepen zoals watten lijken. Soms kun je met een lage ISO-waarde en groot diafragmagetal je gewenste sluitertijd bereiken. In situaties die te licht zijn voor de door jou gewenste combinatie van ISO-waarde, diafragma en sluitertijd, kun je een grijsfilter gebruiken. Het grijsfilter is een grijs stuk glas dat je voor je lens kunt bevestigen. Er komt nog steeds licht je camera binnen, maar (veel) minder dan zonder grijsfilter, waardoor je met langere sluitertijden kunt werken. De hoeveelheid ligt die tegengehouden wordt door het filter wordt uitgedrukt in stops. Filters verschillen onderling in hoeveel stops licht ze tegenhouden en je kunt eventueel meerdere filters combineren om meer licht tegen te houden.
Grijsverloopfilter om in de helft van het beeld licht tegen te houden
Je hebt als fotograaf vast wel eens met situaties te maken gehad waarbij één helft van de foto veel lichter was dan de andere helft van de foto. Denk bijvoorbeeld aan een zonsopkomst of zonsondergang, waarbij de lucht veel lichter is dan het landschap eronder. De lucht wordt te licht als je het licht meet op het landschap en te donker als je je het licht meet op de lucht. Je camera kan niet goed omgaan met zo’n groot contrast.
Voor situaties met een groot contrast tussen de bovenste en onderste delen van een foto zijn grijsverloopfilters (ook wel Neutral Density filters genoemd) uitgevonden. Het grijsverloopfilter heeft één half grijs/donker (zoals een grijsfilter) en de andere helft normaal doorzichtig glas. Je zorgt dat het grijze vlak overlapt met het lichtste deel van je foto en het ongekleurde vlak met het donkerdere deel van je foto.
Grijsverloopfilters bestaan er in verschillende sterktes. Hoeveel licht het grijze deel van het filter blokkeert wordt uitgedrukt in stops. Als de lucht ongeveer 2 stops lichter is dan je voorgrond, kun je gebruik maken van een 2 stops grijsverloopfilter. Je kunt ook meerdere filters met elkaar laten overlappen om het effect sterker te maken.
Welke kwaliteit moet je filter hebben?
Je zult bij een zoektocht naar filters zien dat die er in allerlei prijsklassen zijn. Er zijn goedkopere filters van mindere kwaliteit (bijv. Cokin en Stealth Gear) en duurdere filters van hogere kwaliteit (B+W en Hoya). Goedkopere filters hebben soms last van een kleurzweem of sterke vignettering. Doe vooraf onderzoek naar welke kwaliteit filter jij nodig hebt en probeer verschillende merken uit als je de kans hebt.
Meer leren over apparatuur voor fotografen?
In onze online fotogafiecommunity, onze online fotografie cursus en onze fotografie masterclasses leer je meer over foto-apparatuur en het gebruik ervan.