Over ISO-waarde en ruis
De ISO-waarde van je camera is belangrijk voor een goed belichte foto. Samen met het diafragma en de sluitertijd bepaalt de ISO-waarde de belichting van je foto. Is je foto te licht of juist te donker? Dan kun je met deze drie waarden, die samen de belichtingsdriehoek vormen, spelen. We leggen je hier uit wat de ISO-waarde is en welke instellingen je moet gebruiken.
ISO-waarde en de lichtgevoeligheid van de sensor
De ISO-waarde drukt uit hoe gevoelig de sensor is voor het licht dat er door jouw lens op valt. Hoe hoger de waarde, hoe gevoeliger de sensor. En dus: hoe minder licht er op de sensor hoeft te vallen om een goed belichte foto te maken. Je hebt keuze uit de volgende ISO-waarden:
100 – 200 – 400 – 800 – 1600 – 3200 – 6400 – en zo verder (afhankelijk van welke camera je hebt).
Een stap naar een hogere ISO-waarde betekent dat de sensor twee keer zo lichtgevoelig wordt. De camera heeft dan dus maar de helft van de hoeveelheid licht nodig voor een goed belichte foto. Je kunt de ISO-waarde handig inzetten als je in een donkere situatie toch een snelle sluitertijd of groot diafragmagetal wilt gebruiken (waarbij veel licht nodig is).
Pas op voor ruis in je foto bij hoge ISO-waardes
Fotografeer je in een donkere situatie en heb je toch een korte sluitertijd nodig voor een scherpe foto? Dan kun je de ISO-waarde zover verhogen dat je foto toch goed belicht wordt. Superhandig, die hoge ISO-waarden, maar er kleeft ook een nadeel aan. Ruis! Ruis in je foto is te zien als korreltjes in beeld. Vooral als je tot 100% inzoomt kun je het verschil tussen hoge en lage ISO-waarden in je foto goed zien.
Kies de laagst mogelijke ISO-waarde
Om zoveel mogelijk ruis te vermijden, fotografeer je met een zo laag mogelijke ISO-waarde. Fotografeer je op een zonnige dag een bloemetje in het gras, dan kun je prima scherpe foto’s maken met ISO 100. Het geeft dan geen voordeel om je ISO op 800 in te stellen. Als vuistregel geldt: houd je ISO-waarde zo laag mogelijk. Kies je diafragma en/of sluitertijd en gebruik dan de laagste ISO-waarde die nog een goed belichte foto oplevert.
Dat wil niet zeggen dat je geen hoge ISO-waarde mag gebruiken. Fotografeer je zonder statief in een kerk waarin je niet mag flitsen, dan kun je bijna niet anders dan je ISO-waarde hoog instellen. Beter wat meer ruis dan een zwarte foto, toch?
Meer leren over ISO-waarde en ruis?
Wil je weten hoe je de ISO-waarde kunt gebruiken om je foto’s goed te belichten? In onze te gekke online cursus fotografie gaan we hier dieper op in!