Wat betekenen al die getallen en letters op mijn lens?

Lees je ergens over lenzen, dan vliegen termen als ‘groothoeklens’, ‘brandpuntsafstand’, ‘diafragmagetal’ en vele anderen je om de oren. Als je niet helemaal gek bent van technologie, dan kan ik me voorstellen dat je daar bang van wordt. Deze begrippen slaan op eigenschappen van de lens, en dat zijn ook de getallen en letters die je op je lens ziet staan. Na het lezen van deze blogpost weet je precies wat al die getallen en letters op je lens betekenen. 

 --> Tip: download ons gratis e-book over fotografie voor meer informatie over alle instellingen van je camera.

Brandpuntsafstand

Hoor of lees je over lenzen, dan hoor je het woord ‘millimeter’ vaak vallen. Het aantal millimeter dat op de lens genoemd staat is de brandpuntsafstand. De brandpuntsafstand bepaalt hoeveel van de omgeving terug te zien is op de foto. Hoe lager het getal, hoe groter de hoek die je terugziet op de foto en hoe meer van de omgeving in beeld is. Naarmate het getal hoger wordt, wordt de hoek kleiner en zie je minder van de omgeving terug op de foto (dus meer ‘ingezoomd’).

Lenzen die een brandpuntsafstand tot 28mm noem je groothoeklenzen. Lenzen met een getal boven de 100mm noem je telelenzen. Wat daar tussenin zit, noemen we standaardlenzen en deze laten ongeveer zien wat je met het menselijk ook ziet.

Zoomlens of primelens

Er zijn lenzen die één vaste brandpuntsafstand hebben, een 50mm lens bijvoorbeeld. Met deze lens kun je alleen met een brandpuntsafstand van 50mm fotograferen en niet in- of uitzoomen. Dit type lenzen noem je ‘primelenzen’.

Er zijn ook lenzen waarmee je een bereik aan brandpuntsafstanden hebt, zoals de 70-200mm lens. Met deze lens kun je fotograferen op 70mm brandpuntsafstand of inzoomen naar alle waarden tussen de 70 en 200 millimeter. Bij 70mm zie je dan meer van de omgeving dan als je helemaal inzoomt tot 200mm. Dit type lenzen noemen we ‘zoomlenzen’.

Lichtsterkte

De lichtsterkte van een lens is het laagste getal dat je als diafragmagetal in kunt stellen op je camera met die lens erop bevestigd. Dit getal wordt weergegeven achter ‘f/’. Bij primelenzen, dus lenzen met een vaste brandpuntsafstand, staat hier één getal. f/1.8 bijvoorbeeld betekent dat je op je camera een diafragmagetal van 1.8 en hoger in kunt stellen. Bij een lens met f/5.6 kun je geen diafragmagetallen lager dan 5.6 instellen.

Bij zoomlenzen wordt de lichtsterkte vaak aangegeven met een bereik tussen twee getallen. Bijvoorbeeld ‘18-55 / 3.5-5.6’. Hier gaat het om een 18-55mm zoomlens, met een lichtsterkte van f/3.5 tot f/5.6. Bij een brandpuntsafstand van 18mm is je lichtsterkte dan f/3.5 en als je inzoomt tot 55mm wordt dat f/5.6.

AF / MF en minimale scherpstelafstand

Auto Focus, automatisch focussen dus, wordt op de lens afgekort tot ‘AF’. Je kunt dan met behulp van de scherpstelknop op je camera automatisch scherpstellen. ‘MF’ staat voor manual focus, handmatig scherpstellen, waarbij je scherpstelt door aan de lens te draaien.

Lenzen voor fullframe- of cropcamera’s.

Spiegelreflexcamera's worden onderverdeeld in cropcamera’s en fullframe-camera’s. Voor elk type spiegelreflex zijn aparte lenzen gemaakt. Lenzen die speciaal voor cropcamera’s gemaakt zijn, kunnen alleen gebruikt worden op cropcamera’s. Lenzen die gemaakt zijn voor fullframecamera’s zijn ook compatibel met cropcamera’s.

Op de lens kun je aflezen voor welk type camera deze gemaakt is:

• Voor een Nikon camera geldt: FX voor fullframe- en DX voor cropcamera's
• Voor Canon is dit EF voor fullframe- en EF-S voor cropcamera’s
• Andere merken noemen de lenzen voor fullframe vaak ‘fullframe’ en de croplenzen ‘APS-lenzen’

Beeldstabilisatie

Op de moderne lenzen vind je een schuifje waarmee je ‘stabilizer’ (Canon) of ‘VR’ (Nikon) aan of uit kunt zetten. In lenzen met image stabilizer (IS), zitten onderdelen die corrigeren voor jouw bewegingen tijdens het maken van een foto. Tril je tijdens het fotograferen wat met je hand, dan kan IS ervoor zorgen dat je foto ook bij langere sluitertijd niet per se onscherp is. Let op: het gaat hier dus om bewegingen van jouw hand/camera en niet om bewegingen van je onderwerp!

Meer leren over lenzen en fotograferen?

Wil je meer leren over welke lenzen er zijn, waarin ze onderling verschillen en hoe je de beste lens kiest? Word lid van de Backpacker, waarin je masterclasses over dit soort onderwerpen vindt. Wil je beter leren fotograferen? Download ons gratis e-book over fotografie of meld je direct aan voor de online cursus fotografie.